Urodziłem się 29 czerwca 1898 roku w Wonieściu powiatu kościańskiego, województwo poznańskie, z ojca Jana, matki Weroniki z domu Maćkowiak – rodziny robotniczej. Rodzice już nie żyją. Matka zmarła podczas okupacji niemieckiej w 1941 r. ojciec zaś w 1961 r.
Od 6-14 roku życia uczęszczałem do szkoły powszechnej w Wonieściu, którą ukończyłem po 8 latach tj. w 1912 r. Ponadto w roku 1928 zdałem egzamin z 4. kl. gim. przy Państwowym Gimnazjum w Ostrowie Wlkp. Po ukończeniu szkoły powszechnej zajmowałem się pracą rolniczą i przebywałem przy rodzicach.
14 listopada 1916 roku zostałem wcielony do armii zaborczej niemieckiej i brałem udział w I wojnie światowej na froncie zachodnim, gdzie 27 listopada 1918 zostałem ranny po czym po wyleczeniu pozostałem do końca wojny na rekonwalescencji w baonie zapasowym jako rocznik poborowy, mający być wcielony do Grenzschutzu. Na wieść o tworzeniu się polskich oddziałów powstańczych w Wielkopolsce, zbiegłym pod koniec 1918 roku z garnizonu niemieckiego do domu.
W pierwszych dniach stycznia 1919 zgłosiłem się ochotniczo do Powstańców Wielkopolskich, Kompanii Śmigielskiej, na odcinek frontowy „Grupa Leszno” pod dowództwem ppłk dr Bernarda Śliwińskiego. Oddziały te zostały przemianowane na 6. Pułk Strzelców Wielkopolskich a jeszcze później na 60 Pułk Piechoty. W tym to oddziale brałem udział w walkach powstańczych pod Lipnem Klonówcem, Gościejewicami, Poniecem, Zawadą, Waszkowem, Sowinami itd. do chwili rozejmu to jest 18 lutego 1919. W maju 1919 zostałem przeniesiony do baonu zapasowego 6. Pułku Strzelców Wielkopolskich, skąd dnia 1 czerwca 1920 z powrotem do 60 pp. Dnia 1 lutego 1921 zostałem mianowany podoficerem zawodowym.
Od 1 marca do 31 lipca 1921 roku przebywałem na 5-cio miesięcznym kursie w Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty VII w Śremie, po ukończeniu którego z wynikiem bardzo dobrym, zostałam nadal tam na stanowisku instruktora i późniejszych kursów Baonu Podchorążych Rezerwy Piechoty 7, skąd w roku 1928 na własną prośbę odesłany zostałem do formacji macierzystej tj. 60 pp.
Z dniem 1 sierpnia 1930 przeniesiony zostałem do Baonu Podchorążych Rezerwy Piechoty 2 w Biedrusku na stanowisku szefa 3. Kompanii i instruktora, gdzie przebywałem do czasu likwidacji tych batalionów tj. do 15 września 1932 roku. Z tym dniem zostałem przeniesiony gosp. do 69 pp a służbowo do Dyw. Kursu Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 17. Dywizji Piechoty na stanowisku instruktora. Od 1 października 1933 do 31 marca 1934 odbyłem 5-cio miesięczny kurs dla podoficerów zawodowych 17 Dywizji Piechoty przy 68 pp we Wrześni, który ukończyłem lokatą 1/55, po czym wróciłem z powrotem jako instruktor do Dyw. Kursu Podch. 17 D.P. skąd dnia 15 maja 1935 przydzielony zostałem do 69 pp jako podoficer kanc. do Ofic. Nob. 69 pp, gdzie pracowałem do wybuchy wojny 1939 r.
W kampanii wrześniowej zostałem przeznaczony na szefa kancelarii Ośrodka Zapasowego 17. Dyw. Piechoty. Dlatego, że Ośrodek Zapasowy nie został zorganizowany, starałem się dotrzeć do Warszawy, aby dołączyć do swej jednostki tj. 69 pp. Z tym pułkiem w składzie 25. Dyw. Piechoty brałem udział w zdobyciu Łęczycy, dalej 10 września pod Małachowicami, Grabiszową, dwór w Sokolnikach. 11 i 12 września dalsze natarcia Modlno i Sokolniki, wzgórze pod Celestynowem i dnia 12 września wieczorem „na rozkaz”, dalszy odwrót nad rzekę Bzurę do Puszczy Kampinowskiej poprzedzony nocnym bojem pod Sochaczewem. Po koncentracji resztek 17. Dyw. Piechoty (800 ludzi) nastąpił dalszy odwrót i przebicie się do Warszawy oraz zajęcie pozycji obronnej jako „Zgrupowanie” 17. Dyw. Piechoty.
Przy beznadziejnych walkach – jeszcze przed kapitulacją – wyrwałem się na tereny wschodnie i 1 października 1939 roku dostałem się niewoli radzieckiej obozu Szepietówka a wskutek wymiany jeńców w dniu 1.11.1939 do niewoli niemieckiej, gdzie przebywałem do dnia 15 września 1942 w obozie II A NeuBrandenburg, a potem do dnia 15 stycznia 1945 roku w obozie VI B Dössel /Westf. Tam z woli generała Berbeckiego Leona, pułkownika Lukasa Antoniego i majora Hyżego odbywały się ”czystki” z elementów niepewnych politycznie o poglądach demokratycznych, zwolenników gen. Sikorskiego i ja zostałem posądzony o „komunizm” – wobec czego wraz z kilkunastoma kolegami zostaliśmy niespodziewanie aresztowani przez gestapo w dniu 16 stycznia 1945 roku i odesłani do szefa gestapo Reimanna w Paderborn, gdzie byliśmy więzieni, traktowani specjalnie jako komuniści do chwili ewakuacji na skutek zbliżania się wojsk alianckich tj. 31 marca 1945 roku, a 12 kwietnia 1945 oswobodzeni koło Magdeburga.
Po tym fakcie zgłosiłem się do Polskiego Ośrodka Wojskowego Nr 132/B w miejscowości Rheda/Westf., gdzie pełniłem obowiązki szefa i dowódcy 2. Kompanii do chwili mego wyjazdu do kraju tj. 15 stycznia 1946 roku.
Po przybyciu do Gniezna, na zarządzenie komendanta WKR objąłem stanowisko instruktora PW i WF Gnieźnie z dniem 1 lutego 1946 roku. W międzyczasie wniosłem prośbę do DOW III i z dniem 5 kwietnia 1946 r. zostałem ponownie powołany do służby czynnej w charakterze podoficera zawodowego w WKR Gniezno. 28 marca 1950 roku zostałem przeniesiony do Jedn. Wojsk 3082 (8 Baonu Pracy) na stanowisko szefa kancelarii sztabu w Biedrusku, 20 kwietnia 1950 do Jedn. Wojsk 2381 (70 p.art.) w Gnieźnie, a 3 maja 1950 r. do. Jedn. Wojsk 1042 (17 pp) w Międzyrzeczu Wlkp. na stanowisku kierownika kuchni i stołówki żołnierskiej.
W dniu 13 października 1951 zostałem przeniesiony w stan spoczynku. Z dniem 7 grudnia 1951 r. podjąłem pracę cywilną w PKS Oddz. VII w Gnieźnie na stanowisku kierownika magazynów, gdzie pracowałem bez przerwy do dnia 15 grudnia 1963 roku tj. do chwili przeniesienia mnie na rentę.
Przynależenie do którejkolwiek organizacji czynnej, względnie oporu, partyzantki, czy też udziału w działalności konspiracyjnej podczas okupacji nie było mi dane, ponieważ w tym okresie przebywałem w niewoli jako jeniec wojenny.
W dniu 1 lutego 1937 r. zawarłem związek małżeński z Heleną Woźniakówną, która zmarła 22 kwietnia 1946 roku. Dzieci to córka Teresa i syn Wenanty. Po raz drugi związek małżeński zawarłem 25 października 1947 roku z Kazimierą Adamską, którego owocem trzecie dziecko – syn Zdzisław.
Bressa Czesław
Czesław Bressa – życiorys własny (zwiń)