Marcin Manicki (1841 – 1922)
Ksiądz Marcin Manicki urodził się w Poznaniu w dniu 4.11.1841 r. Tutaj też w 1861 r. ukończył z nagrodami naukę w prestiżowym poznańskim Gimnazjum Marii Magdaleny i przeszedł w celu dalszej nauki do poznańskiego seminarium duchownego.
Członek tajnego stowarzyszenia patriotycznego gimnazjalistów o nazwie Towarzystwo Narodowe oddział Kościuszko w Poznaniu (pseudonim Brzetysław). Za przynależność do stowarzyszenia, którego istnienie było tajemnicą dla władzy państwowej, został w dniu 24 stycznia 1863 r. oskarżony przed sądem.
Święcenia kapłańskie otrzymał w Gnieźnie, dnia 21 września 1865 r., z rąk księdza biskupa Franciszka Stefanowicza. Przebieg posługi kapłańskiej ks Manicki rozpoczął wikariatem w Winnejgórze w 1865 r. Obowiązki wikariusza spełniał przez 4 lata pod kierownictwem proboszcza księdza szambelana Piątkowskiego. Następnie był kapłanem w parafiach Bardo – kurator od 1869 r., i jednocześnie w Opatówku – tam był od 1871 r. komendarzem.
W Bardzie zapadł w pamięci parafian jako sumiennie sprawujący funkcję proboszcza, w tym odprawianie mszy świętej we wszystkie święta i niedziele, mimo konieczności odprawiania mszy także w Opatówku, przecież jak na owe czasy dość odległym od Barda.
Kolejny krok to parafia nekielska, gdzie rozpoczął służbę jako administrator, od 22.11.1886 r. a pełnił ją do 30.04.1899 . Przed nim kapłanem nekielskim był Antoni Fromholz.
Do parafii nekielskiej należały miejscowości: Barczyzna, Gierłatowo, Kokoszki, Mystki – Olendry, Nekla, Nekielka, Rajmundowo, Starczanowo, Stroszki, Targowagórka Mała.
Następnie był administratorem w Gieczu od 01.05.1899 r. do 17.09.1899 r. a później do 29.07.1901 r. proboszczem. To przesunięcie spowodowane było decyzją hrabiego Teodora Żółtowskiego o budowie nowego kościoła. Teodor Żółtowski ufundował kościół, a do dzieła dołożyła się jego matka Seweryna Żółtowska z wrzesińskich Ponińskich, która zresztą w Nekli zmarła oraz ten, który nadzorował budowę, czyli ksiądz Adolf Żółtowski, syn Teodora.
Na okres budowy ksiądz Manicki został przesunięty do służby w parafii w Gieczu.
Po wybudowaniu kościoła w Nekli, który konsekrował ksiądz arcybiskup Likowski w 1901 r., odszedł ksiądz Adolf Żółtowski do zakonu redemptorystów. Ponownie nekielskim proboszczem został ksiądz Marcin Manicki – od 30.07.1901 r. Kościół w Nekli, należy do najozdobniejszych wiejskich kościołów archidiecezji.
Władze kościelne doceniły jego posługę i od marca 1907 r. został mianowany administratorem w Kostrzynie a potem, w 1908 r. także został dziekanem dekanatu kostrzyńskiego. Dodatkowo pełnił funkcję administratora w Czerlejnie od 13.01.1913 r. i Iwnie od 16.11.1914 r.
Był założycielem w 1905 r. i członkiem nekielskiego Kółka Rolniczego, pełniąc funkcję wiceprezesa a także był wiceprezesem Kółka Rolniczego w Opatówku.
Ksiądz dziekan Marcin Manicki, staruszek o srebrnej czuprynie, był szczerym patriotą, ofiarnym kapłanem dbającym o rozwój życia parafialnego. Stworzył legat ze swych własnych pieniędzy na rzecz kościoła, za co kupiono tabernakulum. W 1915 r. uroczyście obchodził złoty jubileusz pracy kapłańskiej.
Ksiądz Marcin Manicki żył skromnie, wspierał miejscowych parafian, chrzcił za darmo, za śluby i pogrzeby brał mizerne grosze. Nie skąpił też grosza dla będących w biedzie. Pozostawał przy tym gorącym patriotą, pozostając wzorem księdza dobroczyńcy i patrioty.
W kościele ludność znajdowała oparcie i pokrzepienie oraz tak potrzebną mowę polską. Bez niego nie byłoby niezbędnego dla powstania zapału. W dniu 9.01.1919 r. uroczyście pożegnał i pobłogosławił kompanię powstańców nekielskich pod dowództwem Zdzisława Beutlera.
W 1919 r. z bólem i żalem pochował zabitych w bojach powstańców.
12.06.1921 r. na propozycje Towarzystwa Przemysłowców za zgodą księdza Manickiego założono Towarzystwo Katolickich Robotników oraz Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej. Był członkiem Wydziału Historyczno – Literackiego Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w latach 1894 – 1922.
Zmarł w Nekli w dniu 15.10.1922 r. i został pochowany przy nekielskim kościele. Do śmierci mogła się przyczynić epidemia krwawej biegunki (czerwonki), jaka wybuchła wówczas w Nekli. Dotknięty nią został także sędziwy wówczas ksiądz Manicki. Prawdopodobną przyczyną była zatruta bakteriami woda w studni.
W 1925 roku społeczeństwo ufundowało pomnik na grobie księdza Manickiego. Poświęcenia pomnika dokonał ksiądz Skowroński. Po poświęceniu chór młodzieżowy pod dyrekcją kierownika szkoły Ignacego Wróblewskiego wykonał pieśń „Po burzliwym życia biegu”. Złożono wieńce. Inicjatorem postawienia pomnika na grobie księdza Manickiego było miejscowe Kółko Rolnicze a w szczególności jego prezes Kaźmierczak.
Po nim posługę kapłańską w Nekli objął ksiądz Stanisław Skowroński.
Tak pisała o nim prasa w 1925 r. (Orędownik Wrzesiński nr 66):
„Chociaż sam żył skromnie, wspierał niejednego z tutejszych obywateli, którzy dziś są właścicielami realności.
Ś. p. ks. dziekan Manicki chrzcił darmo, za śluby i pogrzeby brał marki, kiedy już były miliony, a biednemu byłby ostatni grosz oddał i był przytem gorącym patriotą. Był to wzór księdza dobroczyńcy i patrioty, jakich dziś mało, dlatego jego niezwykłe uczczenie przez wdzięcznych parafian tutejszych, jak u dołu pomnika napis świadczy.
Poświęcenia pomnika dokonał tutejszy ks. proboszcz Skowroński, przypominając w swej pięknej przemowie zasługi ś.p. ks. dziekana około tut. parafii. Inicjatorem stawienia pomnika jest tutejsze kółko rolnicze, a przede wszystkim przyczynił się do tego prezes tegoż kółka, dyrektor dóbr p. Kaźmierczak, jak również kwestarze i nasz pan kierownik szkoły.”
