Franciszek Gendek (1895 – 1955)
Franciszek Gendek urodził się Goraninie 18.09.1895 r. jako syn Antoniego i Marianny Skarpińskiej.
Dnia 25.09.1909 r. ukończył czteroklasową szkołę powszechną w Marzeninie. Następnie został robotnikiem w fabryce. W dniu 12.07.1915 r. został wcielony do armii niemieckiej. Jego pierwszą jednostką był 17 pp. Walczył na froncie od 16.11.1915 r. do 11.11.1918 r.
Dnia 19.09.1918 r. poślubił Mariannę z d. Półtorak (1892-1955). Małżeństwo miało trójkę dzieci: Wiktorię (1919), Jana (1922) i Stanisława (1926).
Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim (Kolekcja Akt Powstańców Wielkopolskich I.487.12850). Po reorganizacji wcielony został do 69 pp. Po zakończeniu powstania pozostał w WP. Służył w 12. kompanii 68 pp. Zdemobilizowany został 24.11.1920 r. w stopniu starszego szeregowego.
Do straży celnej został przyjęty 27.05.1922 r. Po dwóch miesiącach szkolenia 21.07.1922 r. ukończył 6 kurs Szkoły Straży Celnej w Wieleniu. Skierowany został do Placówki Straży Celnej Upiłka (dawniej pow. Chojnice) na Kaszubach.
Dnia 21.12.1927 r. ukończył z wynikiem dobrym 9 Kurs w Centralnej Szkole Straży Celnej w Górze Kalwarii. Dnia 01.10.1928 r. został przyjęty do Straży Granicznej. Służył na placówkach w Wierzchocinie i w Brzeźnie (dawniej pow. Chojnice).
Został zweryfikowany jako powstaniec wielkopolski dnia 14.11.1935 r. (nr 17305), będąc członkiem Koła w Brzeźnie.
Odznaczony był Medalem X-lecia Odzyskanej Niepodległości i Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918 -1921.
W 1936 starał się o Medal Niepodległości. Wniosek odrzucono.
Na początku lat 30-tych Franciszek Gendek zakupił działkę budowlaną we Wrześni przy ul. Dondajewskiego, na której wybudował dom. Latem 1936 r. gdy ze względów zdrowotnych przeszedł na emeryturę, przeprowadził się z rodziną do Wrześni.
Zmarł we Wrześni 13.09.1955 i pochowany jest na cmentarzu parafialnym we Wrześni.
Źródło: http://strazgranicznabrzezno.cba.pl
