Franciszek Matysiak (1899 – 1991)
Urodził się dnia 31 marca 1899 roku w rodzinie górnika a później rolnika Antoniego Matysiaka i Józefy Durzyńskiej w Obrze (dawniejszy powiat babimojski). Ukończył szkołę 7-klasową w miejscu urodzenia . W roku 1917 został powołany do armii niemieckiej i brał udział w I wojnie światowej walcząc w 48 Pułku Piechoty im. von Stülpnagela ( 5 Brandenburski ) [Infanterie-Regiment von Stülpnagel (5. Brandenburgisches) Nr.48]. Wysłany na front zachodni został tam w roku 1918 lekko ranny. Zwolniony z armii niemieckiej w listopadzie 1918 roku wrócił do domu rodzinnego. Zaraz wziął czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim od 31.12.1918 r. w walkach w miejscowości Obra, Wolsztyn, Kopanica, Kargowa pod dowództwem swego przyrodniego brata Nikodema Wojtkowiaka. W Powstaniu Wielkopolskim poza przyrodnim bratem Nikodemem brali udział także bracia: Józef, Antoni i Jan. Walczył w Kompanii Oberskiej przydzielonej do IV batalionu Gpy Zachodniej.
W trakcie powstania został powołany do Wojska Polskiego z którego został zwolniony w 1922 roku. Podjął wtedy pracę jako drogomistrz i budował drogi w Wielkopolsce, m.in. odcinek drogi Września – Miłosław. Tam, w Miłosławiu kupił budynek przy ówczesnej ulicy Sienkiewicza , gdzie mieszkał do rozpoczęcia okupacji. W Miłosławiu był członkiem Koła Związku Powstańców Wielkopolskich. W dniu 27 maja 1927 roku zawarł związek małżeński z Ludwiką Weychta ( 1901 – 1985) z Perkowa w powiecie wolsztyńskim. Z małżeństwa tego rodzą się dzieci, syn Henryk ( 1934-1966) oraz córka Zofia ( ur.1939).
Z własnego mieszkania w Miłosławiu, wraz z rodziną został w dniu 8 grudnia 1939 roku wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa, do Koniecpola. Mieszkańcy Koniecpola i pobliskiego Chrząstowa od początków okupacji włączyli się do organizowania ruchu oporu. Byli członkami Służby Zwycięstwa Polski, Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej oraz Batalionów Chłopskich. Przez całą okupację w Koniecpolu i Chrząstowie działała placówka największego oddziału partyzanckiego Armii Krajowej w powiecie włoszczowskim „Marcina” – Mieczysława Tarchalskiego. Franciszek Matysiak czynnie włączył się w działania tych organizacji co w końcu doprowadziło do jego aresztowania przez Niemców i osadzenia na kilka miesięcy w więzieniu.
Po wyzwoleniu na krótko zamieszkał z rodziną w Perkowie w powiecie wolsztyńskim i prowadził gospodarstwo po rodzicach żony. W 1946 roku otrzymał pracę w Zarządzie Dróg w Sulechowie. Jednocześnie zamieszkał w mieszkaniu służbowym w Przewozie koło Bojadeł. Z chwilą przejścia na rentę wykupił zajmowany budynek w Przewozie a we własnym budynku w Miłosławiu zamieszkał jego brat Antoni. Mając rentę, pracuje jeszcze trudniąc się dozorem wałów przeciwpowodziowych na Odrze w rejonie wsi Przewóz i Milsko.
Należał i działał w organizacjach takich jak : ZBoWiD od 16.11.1957, Związek Zawodowy Pracowników Rolnych i Leśnych od 01.10.1956 roku, Zjednoczony Związek Emerytów i Rencistów od 1967roku.
01 sierpnia 1922 roku został odznaczony Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich ustanowioną w dniu 14 marca 1920 r. i zatwierdzoną Rozporządzeniem Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 14 maja 1920 r. W roku 1937 wystąpił do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości w Warszawie o przyznanie Medalu Niepodległości. Wniosek na posiedzeniu Komitetu w dniu 15.03.1937 został odrzucony (protokół nr 118). Dnia 15 marca 1958 r. uchwałą Rady Państwa nr 0/79 odznaczony został Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Rada Państwa uchwałą z dnia 19 lutego 1975 roku odznaczyła go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski a w dniu 26 listopada 1986 r. przyznano mu Medal Rodła. W roku 1974 Rada Państwa za udział w Powstaniu Wielkopolskim mianowała go podporucznikiem.
Zmarł w dniu 13 listopada 1991 roku w Przewozie gmina Bojadła a pochowany został na cmentarzu w Nowym Kisielinie.
Źródła:
- Wojskowe Biuro Historyczne im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego w Warszawie – dokumenty odznaczeniowe Krzyża i Medalu Niepodległości,
- „Powstanie Wielkopolskie 1918-1919” Praca zbiorowa pod redakcją Zdzisława Grota Wydawnictwo Poznańskie 1968,
- Relacja i pamiątki rodzinne córki Zofii Matysiak zam. Przewóz gm. Bojadła,
- „Powstanie Wielkopolskie nad środkową Obrą” Joachim Benyskiewicz Hieronim Szczegóła Zielona Góra 1998,
- WBC. Verlustliste – Lista strat nr 2340 str. 29286 ogłoszona dnia 1919-02-21,
- Wniosek odznaczeniowy Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego,
- http://www.powstancy-wielkopolscy.pl/ dostęp 10.02.2015,
- Organ Związkowy „Jutro” nr 2 z dnia 09.01.1938.
Biogram powstańca opracował Jacek Piętka.