Pawela Franciszek

Franciszek Pawela (1900 – 1942)

Urodził się w dniu 14.02.1900 r. w Szemborowie jako syn rolnika Jana i Józefy z domu Zamiara.

Do gimnazjum uczęszczał w Jarocinie i Poznaniu. Egzamin maturalny złożył w 1918 r. we Wrocławiu.

Wcielony do armii niemieckiej 23.06.1917 r. Podczas wojny służył w pruskim oddziale lotniczym.

W 1918 r. wstąpił do tajnej żandarmerii powstańczej w Jarocinie i brał udział w kampanii na froncie zachodnim. Walczył w szeregach baonu jarocińskiego. Następnie mianowany podporucznikiem, dekretem Naczelnej Rady Ludowej nr 109 z 5.06.1919 r., otrzymał przydział do 1. Pułku Strzelców Wlkp.

W 1919 r. brał udział w kampanii ukraińskiej w walkach o Lwów, a następnie w wojnie z bolszewikami i w powstaniu śląskim.

Opis walk z bolszewikami 55. Pułku Piechoty (Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920. 55 Poznański Pułk Piechoty.Kpt. Stefan Jesionek. Warszawa 1928 r.)
Opis walk z bolszewikami 55. Pułku Piechoty (Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920. 55 Poznański Pułk Piechoty.Kpt. Stefan Jesionek. Warszawa 1928 r.)

W 1926 r. ponownie powołany do służby wojskowej w ramach 2. Pułku Piechoty Legionów i 64. Pułku Piechoty.

Podczas II wojny światowej służył w oddziałach taborowych 14. Dywizji Piechoty. Uniknął niewoli.

Po powrocie do Wielkopolski zakładał komórki podziemnej organizacji wojskowej. W działalności podziemnej awansowany do stopnia majora (pseudonim „Jarociński”). W październiku 1941 r. aresztowany i wysłany w dniu 17.04.1942 r. transportem do Oświęcimia. W dniu następnym do obozu przybyło 461 więźniów, którzy otrzymali numery 30937-31397.

Następnie wywieziony do Mauthausen. Tam zamordowany w dniu 24.07.1942 r. Przed egzekucją ujawnił swoje prawdziwe nazwisko.

Ożenił się z Marią Schüttelsberg, z którą miał córkę Krystynę i syna Macieja.

Odznaczony Krzyżem Walecznych.