Telesfor Schmidt (1869-1942)
Urodził się w dniu 5.01.1869 r. w Środzie jako syn Maksymiliana i Weroniki z domu Kroker. Zawodu uczył się w Poznaniu a praktyki odbył w średzkiej firmie budowlanej Pośpieszalskiego. W następnych latach pogłębiał wiedzę w Gera w Turyngii. Po powrocie do Środy w 1895 r. założył własną firmę budowlaną, co pozwoliło na stabilizację finansową i życiową.
Ożenił się z Zofią z domu Woźna. W małżeństwie urodziło się czwórka dzieci: Halina, Maria, Maksymilian i Mieczysław.
Prowadząc działalność budowlaną wybudował szereg znaczących gmachów w Środzie (między innymi budynki Kasy Chorych, poczty, banku) i okolicy (na przykład kościół w Nekli, pałace w Gułtowach i Winnej Górze). Poza działalnością budowlaną i handlową przedsiębiorstwo prowadziło działalność rolniczą.
Uczestniczył w życiu społecznym jako współzałożyciel Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Środzie. Z piętnastoosobową grupą członków Sokoła brał udział w Krakowie w obchodach 500-lecia zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem Zorganizowane przez niego w Środzie obchody 50 rocznicy powstania styczniowego zamieniły się w wielką manifestację narodową. Podczas pierwszej wojny światowej włączył się w prace konspiracyjne, związane z przygotowaniem powstania zbrojnego. W jego domu odbywały się tajne spotkania patriotyczne, podczas których omawiano szczegóły organizacyjne przed wybuchem powstania wielkopolskiego.
W okresie międzywojennym piastował zaszczytne funkcje społeczne.
W latach 1928-33 sprawował funkcję I ławnika Magistratu miasta Środy. Rada miejska wydelegowała go jako swojego reprezentanta do Sejmików Komunalnych Związku Kredytowego w Poznaniu. Z tytułu wykształcenia i doświadczenia zawodowego w 1933 r. mianowany został przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu biegłym sadowym w dziedzinie budownictwa na obwód Sądu Grodzkiego w Środzie.
Po wybuchu II wojny światowej, w październiku 1939 r. znalazł się na liście osób szczególnie szkodliwych i przewidzianych w pierwszej kolejności do fizycznej likwidacji. Aresztowany przez hitlerowców, uwolniony został dzięki nadzwyczajnym zabiegom żony Zofii.
Rodzina wysiedlona ze swojego domu w Środzie znalazła schronienie w Winnej Górze.
Tragiczne wydarzenia wpłynęły na utratę zdrowia. Zmarł po ciężkiej chorobie 9.08.1942 r. w Winnej Górze i tam został pochowany.
Na podstawie opracowania Jerzego Osypiuka „Telesfor Schmidt – budowniczy nekielskiego kościoła”
