Stelmachowski Bronisław

Bronisław Stelmachowski (1883-1940)

Urodzony 17 maja we Wrześni jako syn Ksawerego i Ludwiki z Hundtów. Uczęszczał do gimnazjum w Gnieźnie, a następnie do Gimnazjum
Marii Magdaleny w Poznaniu, gdzie w 1903 zdał maturę. Studiował prawo na uniwersytetach w Berlinie, Monachium, Wrocławiu i Getyndze. Pierwszy egzamin prawniczy zdał w listopadzie 1906 w Celle, a w 1908 obronił w Getyndze pracę doktorską. Po zdaniu kolejnego egzaminu w Berlinie w 1911 otworzył praktykę adwokacką w Ostrowie Wlkp. W 1916 został członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Bronisław Stelmachowski - zdjęcie udostępnił Roman Nowaczyk (Stańczyk)
Bronisław Stelmachowski – zdjęcie udostępnił Roman Nowaczyk (Stańczyk)

Zmobilizowany do armii pruskiej, redagował jako oficer niemieckojęzyczne dzienniki wojenne.

20 grudnia 1918 przyjechał z Grodna na urlop i do jednostki już nie wrócił. W powstaniu wielkopolskim zobowiązano go do pełnienia funkcji sędziego doraźnego.

23 marca 1919 wszedł w skład poznańskiej Rady Miejskiej jako członek stronnictwa narodowo-demokratycznego. Do 1920 wykładał na Uniwersytecie Poznańskim i zajmował stanowisko sędziego w V Izbie Sądu Najwyższego, rozpatrującego sprawy karnei cywilne. Jako członek Poznańskiego Towarzystwa Prawniczego i Ekonomicznego od 1921 prowadził zajęcia ze studentami z zakresu procesu cywilnego. W 1922 był członkiem komitetu redakcyjnego „Ruchu Prawniczego i Ekonomicznego”, przemianowanego na ,,Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”. W 1923 mianowano go profesorem nadzwyczajnym procesu cywilnego w Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Był członkiem komisji Sądu Apelacyjnego przyznającego uprawnienia aplikanckie i doradzał w kwestiach czekowych i wekslowych. Bronił interesów i strategii gospodarczej Skarbu Państwa przed Międzynarodowym Trybunałem Rozjemczym dla Górnego Śląska. W 1930 władze Uniwersytetu Poznańskiego nadały mu tytuł profesora tytularnego. Był autorem wielu książek i publikacji prawniczych.

Był żonaty z Wisławą z Majewskich. We wrześniu 1939 przebywał we Lwowie, gdzie został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu w Brześciu. Na podstawie fałszywych zarzutów poniósł śmierć w nieznanych okolicznościach, prawdopodobnie 23 marca 1940.

Biogram pochodzi z Wrzesińskiego Słownika Biograficznego, autor: Wiesław Kubiak