Szkudlarek Władysław

Władysław Szkudlarek (1897 – 1975)

Urodził się 24 kwietnia 1897 roku w Psarach Polskich w powiecie wrzesińskim. Rodzice to Wojciech, z zawodu murarz i Balbina z domu Kaczmarek .

Gdy rozpoczęła się I wojna światowa został powołany do armii niemieckiej. Nie jest wiadome w szeregach jakiego pułku walczył, wspominał że w kompani karabinów maszynowych na froncie zachodnim i uczestniczył w walkach pod Verdun. Wspominał też że walczył razem z późniejszym generałem Blaskowitzem co wskazywałoby na 3 Badeński Pułk Piechoty „Markgraf Ludwig Wilhelm” Nr 111, w którym służył w czasie I wojny światowej, wtedy dopiero porucznik Blaskowitz. Znał perfekcyjnie język niemiecki co wspaniale wykorzystywał w czasie okupacji 1939-1945.

W Powstaniu Wielkopolskim brał udział od 07.01.1919 w pierwszej kompanii C.K.M. Gniezno pod dowództwem porucznika Prusaka i kapitana Zygmunta Kittela na froncie Gniezno – Zdziechowo gdzie został ranny przez granat artyleryjski w prawą nogę, lewą rękę i plecy w dniu 08.03.1919r. Ranny został przekazany do szpitala polowego w Wolsztynie gdzie przechodził kurację.

Do Wolsztyna wrócił po powstaniu i w roku 1920 zawarł związek małżeński z wolsztynianką Emilią z Mikołajczyków (1899 – 1982). Z tego związku rodzą się dzieci: Edward (1920-1987) absolwent Wydziału Mechanicznego Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, pracujący później jako starszy mechanik w PMH, Urban (1925-1946 ), Maria (1927-1988) zamężna Wróblewicz.

Jako oglądacz mięsa podjął się kierowania Rzeźnią Miejską przy ulicy Gajewskich. Jednak z uwagi na brak wykształcenia został przesunięty po pewnym czasie do pracy fizycznej w tym zakładzie. Wtedy jako inwalida z powstania, mając pierwszeństwo na podstawie ustawy z dnia 18 marca 1921 r. w nabyciu zezwolenia na sprzedaż towarów monopolowych otworzył sklep z artykułami monopolowymi. Prowadził go aż do wybuchu II wojny światowej.

W okresie międzywojennym angażował się w upamiętnianie Powstania Wielkopolskiego. Przewodził wolsztyńskiemu kołu Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914-1918 będąc w latach 1934-1935 jego prezesem. Pełnił funkcję delegata powiatowego w związku. W roku 1930 wszedł w skład zarządu wolsztyńskiego koła BBWR i pełnił tam funkcję skarbnika. W dniu 7 kwietnia 1936 r. wszedł w skład zarządu koła powiatowego Związku Inwalidów Wojskowych jako skarbnik. Organizował wszelkiego rodzaju apele powstańców, zawody strzeleckie, gry w miejscowej strzelnicy oraz wspólne żołnierskie obiady. Był inicjatorem odnawiania i pielęgnowania grobów zmarłych powstańców oraz pobudowania na wolsztyńskim cmentarzu nagrobka dla czterech poległych w powstaniu powstańców . Nagrobek ten przez długi czas był głównym miejscem pamięci społeczeństwa Wolsztyna w obchodach kolejnych rocznic wybuchu Powstania Wielkopolskiego .

Władysław Szkudlarek
Władysław Szkudlarek

Gdy wybucha II wojna światowa w obawie przed represjami z tytułu udziału w Powstaniu Wielkopolskim uciekł wraz z rodziną do Kutna. Otworzył tam rozlewnię wód mineralnych która funkcjonowała przez okres 2 lat a potem wytwórnia ta została przez Niemców skonfiskowana mu i musiał pracować w niej jako fizyczny pracownik najemny. Nawiązał kontakty z kolegami z okresu jak był kierownikiem Rzeźni w Wolsztynie i zajął się handlem skórami, bardzo pomagała mu w tym wspomniana znajomość języka niemieckiego.

Po wyzwoleniu ulokował rodzinę w Wolsztynie a sam objął rzeźnie w Zielonej Górze i doprowadził do jej uruchomienia. Pracował tam do osiągnięcia wieku emerytalnego i wtedy wrócił do rodziny w Wolsztynie.

Zajął się wtedy kultywowaniem pamięci o Powstaniu Wielkopolskim wśród młodzieży, spotykał się z nią w szkołach, organizował kolejne rocznice jego wybuchu. Od listopada 1957 roku był czynnym członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, w roku 1968 został wybrany wiceprezesem zarządu.

Hobbistycznie zajmował się hodowlą lisów i nutrii.

Odznaczony został wieloma odznaczeniami i medalami m.in.:

  • Odznaką pamiątkową Wojsk Wielkopolskich w 1926 r.
  • Medalem Niepodległości w roku 1932,
  • Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym , uchwała RP nr 0/897 z 1958r.
  • Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski nr L-38882 w 1967r.
  • Odznaką honorową „Za zasługi w rozwoju Województwa Poznańskiego” w r.1970.

Za udział w Powstaniu Wielkopolskim został mianowany w roku 1972 podporucznikiem.

Zmarł dnia 23 kwietnia 1975 roku w Wolsztynie i został pochowany zgodnie z Jego wolą w mundurze powstańca na wolsztyńskim cmentarzu.

Autorem biogramu jest Jacek Piętka.