Bohdan Józef Florian Hulewicz (1888 – 1968)
Urodził się 20.06.1888 r. w Kościankach w rodzinie Leona i Heleny z Kaczkowskich herbu Nowina. Naukę rozpoczętą w domu kontynuował w Trzemesznie (klasy I – VI), a następnie w Lesznie. Z Kościanek rodzina przeniosła się do Mielęcina w powiecie Kępno. Majątek Mielęcin wykupił jego ojciec z rąk niemieckich. W czasie nauki był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana i Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. Poznał między innymi Mieczysława Palucha. Maturę musiał zdawać w odległym gimnazjum w miasteczku koło Magdeburga, po czym rozpoczął studia na uniwersytecie w Monachium. Tu poznał elitę artystyczną, między innymi Stanisława Przybyszewskiego. W październiku 1912 r. studiując, został powołany jako tzw. jednoroczny do odbycia służby wojskowej w batalionie morskim w Kilonii (I. Seebataillon in Kiel, die Marineinfanterie der Kaiserlichen Marine). Był to oddział piechoty morskiej. Po zakończeniu służby wojskowej kontynuował studia. Był instruktorem Polskich Drużyn Strzeleckich. W sierpniu 1914 został zmobilizowany do armii niemieckiej w stopniu kaprala i skierowany w składzie piechoty morskiej na teren Belgii. Przy okazji działań wojennych w tej okolicy zwiedził klasztor Urszulanek, w którym pobierały nauki siostry i przyszła żona, Jadwiga Karwat.
Ranny w kwietniu 1916 r. podczas oblężenia Antwerpii skierowany do szpitala a potem na urlop, który spędził w Brodnicy, w domu rodziny narzeczonej. Zawarł z nią związek małżeński i razem wyjechali do Niemiec. Ponownie został skierowany na front zachodni, gdzie po raz wtóry został ranny. W listopadzie 1918 r., po buncie marynarzy w Kilonii i rozpoczęciu rewolucji, zdezerterował z armii niemieckiej i wraz z żoną powrócił do Poznania. W Poznaniu razem z por. Bronisławem Sikorskim i Mieczysławem Paluchem zorganizował Sekcję Wojskową Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej. 13.11.1918 r. razem z Mieczysławem Paluchem, Stanisławem Nogajem, Zygmuntem Wiza, Mieczysławem Andrzejewskim, Henrykiem Śniegockim i oddziałem POW pod dowództwem Wincentego Wierzejewskiego, wziął udział w przejęciu kierownictwa nad Wydziałem Wykonawczym Rady Żołnierzy i Robotników w Poznaniu. Został zastępcą Augusta Twachtmanna, przewodniczącego Wydziału Wykonawczego Rady Żołnierzy i Robotników. Wspólnie z Witoldem Dzierżykraj – Morawskim koordynuje organizację oddziałów powstańczych. Był inicjatorem powołania oddziałów Straży i Bezpieczeństwa. W dniu 29 listopada Hulewicz wraz z Niemcem Klupschem z Rady Robotniczo-Żołnierskiej wziął udział w interwencji w Witkowie, po akcji oddziału Heimatschutz’u, usuwającego polskie władze. Po zorganizowaniu przez majora Stanisława Taczaka Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych byłego zaboru pruskiego mianowany został szefem Oddziału Ib Organizacyjnego Sztabu. Został przyjęty dekretem nr 9 Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 15.03.1919 r. do Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika i mianowany porucznikiem ze starszeństwem od dnia 1.09.1915 r. Dekretem nr 161 z dnia 23.06.1919 nadano starszeństwo por. Bohdanowi Hulewiczowi od dnia 1.03.1914 r. i tego samego dnia awansowano dekretem nr 164 na kapitana ze starszeństwem od 1.03.1919 r. Następnie pełnił służbę na stanowisku szefa sztabu 3 Dywizji Strzelców Wielkopolskich gen. Konarzewskiego, podczas kampanii lwowskiej, a kolejno służbę w Jarocinie, przy gen. Odyńcu. W dniu 2.01.1920 r. rozpoczął naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego w Warszawie jako słuchacz II Kursu Wojennego. Od kwietnia do grudnia 1920 r. odbywał praktykę sztabową w Oddziale III Sztabu Naczelnego Wodza na stanowisku referenta, później naczelnika Wydziału Południowego Sekcji „Wschód”. W międzyczasie wziął udział w wyprawie kijowskiej oraz był zastępcą Okręgowego Inspektora Armii Ochotniczej przy DOGen. Poznań, gdzie sprawował nadzór i kontrolę nad ochotniczymi formacjami z Wielkopolski.
Od 2.01.do 6.09.1921 r. kontynuował naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. Po zakończeniu studiów uzyskał tytuł naukowy oficera Sztabu Generalnego i przydział do Oddziału IIIa Biura Ścisłej Rady Wojennej na stanowisko szefa Wydziału „Zachód”. Na wniosek szefa sztabu generalnego został 8.10.1921 r. przydzielony po pomyślnym ukończeniu studiów w Wojskowej Szkole Sztabu Generalnego w latach 1920/1921 do Oddziału IIIa Ścisłej Rady Wojennej. Od dnia 15.10.1923 r. pełnił służbę w Oddziale III Sztabu Generalnego WP na stanowisku szefa wydziału, a później, do grudnia 1924 r., na stanowisku szefa Wydziału Ogólnego Oddziału II. Z dniem 1.02.1925 r. minister spraw wojskowych mianował go attaché wojskowym przy Poselstwie Polskim w Waszyngtonie. Od maja 1926 r., po powrocie z placówki dyplomatycznej, pozostawał w dyspozycji szefa Sztabu Generalnego WP. W sierpniu 1926 r. objął dowództwo 67. Pułku Piechoty w Grudziądzu, które sprawował do 1928 r. 25.05.1928 r. przyjął obowiązki komendanta Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. Od kwietnia 1929 r. do 20.06.1933 r. był szefem Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, a później, popadłszy w niełaskę u Piłsudskiego, pozostawał w dyspozycji dowódcy Okręgu Wojskowego Nr VI we Lwowie. W czerwcu 1933 r. wyznaczony został na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 26. Dywizji Piechoty w Skierniewicach. Następnie przeniesiony został do Grodna na stanowisko pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr III, gen. bryg. Józefa Olszyna – Wilczyńskiego.
1.09.1939 r. objął dowództwo Obszaru Warownego „Grodno”, a 10 września dowództwo Grupy „Grodno”, której oddziały przemieszczały się koleją do Lwowa. Przekroczył granicę z Rumunią, gdzie został internowany w obozie oficerskim w m. Calimanesti, a później w Targoviste. Tam do lutego 1941 r. sprawował funkcję komendanta obozu i wszystkich pozostałych obozów oficerów i żołnierzy internowanych w Rumunii. Po przekazaniu polskich jeńców Niemcom, przebywał w Oflagu w Dorsten, a później Oflagu VI B Doessel. 29.03.1945 r. został oswobodzony z niewoli.
Po powrocie do Polski w 1948 r. zamieszkał w Gdańsku, gdzie pracował w drukarni i jako kontroler kiosków Ruchu. Oprócz tego dorabiał korepetycjami z języków obcych i artykułami do czasopism.
Zmarł 31.07.1968 r. w Gdańsku a pochowany został w Graboszewie, obok grobowca rodzinnego.
Odznaczony:
- Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, nr 4718 w stopniu majora w dniu 18.02.1922 r.
- Krzyżem Niepodległości z Mieczami,
- Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1930),
- Krzyżem Walecznych,
- Złotym Krzyżem Zasługi,
- Krzyżem Za Wybitną Służbę (USA),
- Krzyżem Komandorskim Orderu Gwiazdy Rumunii,
- Krzyżem Oficerskim Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja).