Wincenty Nowaczyński (1883-1940)
Urodził się 18 marca w Kamionnej (pow. międzychodzki) jako syn rolnika Jana i Nepomuceny z Łuków.
W 1903 ukończył Seminarium Nauczycielskie w Paradyżu i Międzyrzeczu. Po odbyciu służby wojskowej w armii pruskiej był nauczycielem szkół ludowych (1903-1914).
Podczas wojny służył w pruskim 333 pp i walczył na terenie Rosji oraz Rumunii, awansując na stopień podporucznika.
W powstaniu wielkopolskim otrzymał przydział do 3 pułku strzelców wielkopolskich, w którym zorganizował 3 batalion.
Skierowany na front wschodni, dowodził 2 batalionem 11 pułku strzelców wielkopolskich. W lipcu 1919 został ciężko ranny pod Borysowem. W latach 1920-1927 dowodził 68 pp we Wrześni i w 1924 został awansowany do stopnia pułkownika. Dał się poznać jako doskonały organizator oraz zwolennik szerokiej integracji jednostki z miejscową społecznością.
W latach 1927-1932 był dowódcą 3 Brygady Korpusu Ochrony Pogranicza w Starej Wilejce oraz brygady Korpusu Ochrony Pogranicza w Łucku na Wołyniu.
We wrześniu 1932 przeszedł w stan spoczynku i osiadł w Głażewie (powiat międzychodzki) w dzierżawionym przez siebie majątku. W 1936 r. kupił gospodarstwo rolne w Izdebnie k. Chrzypska (również w powiecie międzychodzkim).
We wrześniu 1939 zgłosił się jako ochotnik w Warszawie, obejmując funkcję komendanta Ekspozytury Komendy Miasta Warszawa-Praga Wschód. Przebywał krótko w niewoli niemieckiej, a później wrócił do Poznania. 16 października 1939 został aresztowany przez gestapo i w styczniu 1940 znalazł się w Forcie VII, gdzie został zamordowany.
Był żonaty z Martą Dominiką Kurek, z którą miał czworo dzieci: Marię, Wiktora, Jana oraz Helenę.
Biogram pochodzi z Wrzesińskiego Słownika Biograficznego, autor: Roman Nowaczyk (Stańczyk)
Uzupełnienie:
Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 listopada 2018 r. płk Wincenty Nowaczyński został pośmiertnie mianowany na stopień generała brygady.
https://wielkopolskahistorycznie.pl/2020/10/06/nowaczynski-wincenty-bohater-ktory-zostal-generalem/
