Nowości

Wojciech Hypki (1894-1974) Wojciech Hypki urodził się w Gozdowie 23.03.1894 jako syn Tomasza i Marianny z d. Wawrzynkiewicz. Uczęszczał do szkoły podstawowej w Gozdowie a następnie do szkoły rolniczej. W roku 1914 został powołany do armii pruskiej i brał udział w I wojnie światowej. 6.01.1919 wstąpił jako ochotnik do oddziałów powstańczych. Następnie wcielony został do 6 baterii 1 Pułku Artylerii Polowej. Z baterią tą brał czynny udział z bronią w ręku w walkach na froncie wielkopolskim pod Nakłem, Kcynią, Gołańczą i Szubinem. Później służył jako podoficer zawodowy w 14 Wielkopolskim Pułku Artylerii Lekkiej (14 pal). Z dniem 31.10.1934 jako zawodowy podoficer… Dowiedz się więcej: Hypki Wojciech

Stanisław Hengstler (1887 – ?) Urodził się 15.09.1887 w Gałęzewie jako syn Anny Hengstler. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim (Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich I.487.13954). Został zweryfikowany 16.04.1936 (numer kartoteki 10497, numer Ref. Hist. 18129) – Koło Chojnice. W 1922 w Chojnicach zawarł związek małżeński z Wandą Zmidzińską. Pracował wtedy jako asystent celny i mieszkał w Konarzynach. Jego żona była rewidentką celną i mieszkała w Chojnicach. W 1937 starał się o Medal Niepodległości. Jego wniosek został odrzucony.

Michał Graczyk (1891 – 1963) Urodził się 20.09.1891 r. w Gałęzewie jako syn Wojciecha i Jadwigi z domu Wydra. Powołany do Armii Niemieckiej, był ranny jako rezerwista w 1914 r., służąc w 10. Kompanii Reserve-Infanterie-Regiment nr 20 podczas walk o Wavre Notre Dame, Koningshoyckt i Lierre. Brał udział w Powstaniu Wlkp. na froncie południowym. Ożenił się z Cecylią Garbatowską. Mieli córkę Łucję (1923) i syna Henryka (1924-1997). W 1938 r. starał się o Medal Niepodległości. Jego wniosek został odrzucony. Mieszkał wtedy we Wrześni ul. Kościuszki (koszary). Był podoficerem zawodowym 68 pp. Zmarł w dniu 8.03.1963 r. w Poznaniu i został… Dowiedz się więcej: Graczyk Michał

Edward Grabski herbu Wczele (1883 – 1951) Urodził się 08.07.1883 w Kruszy Podlotowej. Ojciec Marian, właściciel ziemski, matka Helena z d. Bronisz. Dzieci: Helena, Maria, Jan, Leon, Edward, Barbara, Bolesław i Teresa. Ożenił się z Janiną Nepomucyna z Prądzyńskich. Ukończył Gimnazjum Realne w Bydgoszczy. Od 1908 r. studiował ekonomię na Uniwersytecie w Lipsku, jednak nie uzyskał dyplomu. W latach 1904–1905 odbył służbę wojskową w 4. Pułku Huzarów Pruskich im. von Schilla w Oławie. W 1906 r. przejął od ojca zarząd nad majątkiem w Bieganowie. W miejscowości tej założył kółko rolnicze. W sierpniu 1914 r. został zmobilizowany do pruskiego 46 pp.… Dowiedz się więcej: Grabski Edward

Zygmunt Sikora (1891- 1919) Zygmunt Sikora urodził się w Poznaniu 26.04.1891 jako syn Jana i Emilii z d. Dullin. Mieszkał w Kołaczkowie. W powstaniu walczył jako kapral Batalionu Wrzesińskiego. Poległ pod Szczepicami (gm. Kcynia, pow. nakielski) 31.01.1919. Pochowany został w Kołaczkowie. W 1938 r. pośmiertnie odznaczony został Medalem Niepodległości.

Franciszek Jankowiak (1897 – 1979) Urodził się 17.07.1897 w Kołaczkowie jako syn Stanisława i Marianny Rychlińskiej. W 1916 roku powołany do armii niemieckiej. W dniu 10.2.1919r. wstąpił jako ochotnik do średzkiego batalionu i brał udział w walkach z bronią w ręku pod Kowalewkiem, Paterkiem, Nakłem i Chodzieżą. Po zakończeniu powstania służył w 62 pp do dnia 16.7.1921r. W 1928 roku otrzymał z reformy rolnej działkę w Borzykowie, na której pracował do 1942 r. W czasie wojny wysiedlony z całą rodziną do Kołaczkowa. Po wyzwoleniu wrócił z rodziną na gospodarstwo. Zweryfikowany został jako powstaniec wielkopolski 30.01.1936 (numer kartoteki 10195, numer Ref.… Dowiedz się więcej: Jankowiak Franciszek

Jan Dębicki (1897-1972) Urodził się 31 grudnia 1897 roku w Borzykowie jako syn Wawrzyna i Katarzyny Baranowskiej. W 1914 został powołany na ćwiczenia w Gorzycach k. Miłosławia i wysłany na front. Walczył w Rumunii, a następnie został przerzucony na front francuski, gdzie miał przydział strzelca wyborowego. Odniósł poważne rany i był poddany leczeniu szpitalnemu. Został ujęty przez Prusaków jako dezerter i tylko dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności uniknął rozstrzelania. We Wrześni zgłosił się ochotniczo do batalionu powstańczego i brał udział w walkach na froncie północnym. Następnie wcielony do 61 pp. Po powstaniu walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Zdemobilizowany w 1921 r. z… Dowiedz się więcej: Dębicki Jan

Jan Kozielczyk (1898 – 1973) Jan Kozielczyk urodził się 29.09.1898 w Niesłabinie (pow. Śrem) jako syn Walentego i Marianny z d. Stachowiak. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim (Kolekcja Akt Powstańców Wielkopolskich I.487.16874). Stopień wojskowy – ułan. Wstąpił do Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej – Koło Borzykowo 03.10.1936 r. Zweryfikowany powstaniec z dnia 26.11.1936 (nr weryfikacji 20172, numer kartoteki 12734). W 1938 starał się o Medal Niepodległości. Wniosek odrzucono. W 1939 należał do Związku Powstańców Wielkopolskich – Koło Borzykowo. Ożenił się z Agnieszką Górczyńską. Zmarł 18.04.1973 w Cieślach Małych. Spoczywa na cmentarzu we Wszemborzu.

Marceli Gibowski (1898 – 1980) Urodził się 24.05.1898 w Cieślach Wielkich jako syn Jana i Anny Garbowskiej. Brał udział w Postaniu Wielkopolskim. W 1920 r. w Graboszewie zawarł związek małżeński z Anną Urbaniak. Ich dzieci to Władysław (1922), Jerzy (1925), Melania (1927). Zmarł 28.02.1980 we Wrześni. Spoczywa na cmentarzu parafialnym we Wszemborzu.

Michał Galejak (1891-1966) Urodził się w dniu 14.09.1891 r. w Budziłowie jako syn Katarzyny Galejak. Podczas Powstania Wielkopolskiego uczestniczył w Radzie Robotniczej w Środzie Wlkp. Był listonoszem. W 1920 ożenił się z Marianną Rausz. Drugi związek małżeński zawarł 20.09.1949 r. ze Stefanią Krysztofiak. Zmarł w dniu 29.09.1966 r. w Środzie Wlkp. i został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Stanisław Formanowicz (1893-1966) Urodził się 11 kwietnia 1893 w Krobi jako syn Jana Nepomucena i Seweryny Urbańskiej. Po ukończeniu szkoły powszechnej pracował w rolnictwie. W 1914 został zmobilizowany do armii pruskiej jako żołnierz 1 Zachodniopruskiego Regimentu Grenadierów. Służył w kompanii moździerzy (miotaczy min). Brał udział w kampanii pod Verdun. Pruskie źródła wojenne wymieniają jego osobę jako przykład szaleńczej odwagi w walce wręcz (unieszkodliwił w akcji bezpośredniej gniazdo karabinu maszynowego). Odniósł rany i leczył się w szpitalu w Marienbad Polzin. Pod koniec 1918 przedostał się do Krobi i zgłosił się ochotniczo do tamtejszej kompanii powstańczej. 27 stycznia 1919 został ranny w… Dowiedz się więcej: Formanowicz Stanisław

Stefan Kołtoniak (1897 – 1965) Urodził się 13.07.1897 r. w Żabnie (powiat śremski) jako syn Antoniego i Marianny Gimzickiej. Na początku wielkiej wojny został wcielony do armii pruskiej i walczył na froncie zachodnim. W czasie wybuchu powstania znalazł się w Wielkopolsce. Brał udział w walkach ulicznych w Poznaniu, a następnie wrócił do rodziców do Żabna i wstąpił ochotniczo do tworzących się w Śremie oddziałów powstańczych. Z kompanią dolską pod dowództwem Tomasza Paula brał udział w walkach pod Rawiczem, Miejską Górką, Sarnową. W okresie międzywojennym zamieszkał we Wszemborzu (powiat wrzesiński), gdzie objął gospodarstwo poniemieckie. Prowadził je do końca życia. W 1938… Dowiedz się więcej: Kołtoniak Stefan

Adam Piotrowski (1875 – 1937) Urodził się 30.11.1875 r. w Poznaniu jako syn Józefa i Marii z domu Arlet. Po ukończeniu szkoły ludowej i przemysłowej pracował jako malarz dekoracyjny do 1905 r. Został powołany do służby w Armii Niemieckiej, którą odbył w latach 1897 do 1899 w pułku artylerii polnej. Wcześnie zaczął próby literackie, pisał drobne utwory poetyckie i artykuły. Związał się z ruchem związków zawodowych. Działał w Berlinie w 1910 r. i w Zabrzu w 1913 r. Z zawodu był dziennikarzem, a jednocześnie działaczem ruchu zawodowego. Mieszkał w Poznaniu przy ul. Ogrodowej. Podczas pierwszej wojny światowej, powołany do armii… Dowiedz się więcej: Piotrowski Adam

Leon Figiel (1898 – 1958) Urodził się 6.04.1898 r. w Sokolnikach jako syn robotnika Michała i Leokadii z domu Mąkowskiej. Brał udział w Powstaniu Wlkp. w dniach od 27.12.1918 r. do 18.02.1919 r. pod dowództwem por. Wiewiórowskiego i por. Nowaka. Walczył we Wrześni, Witkowie, Rynarzewie i okolicach Szubina. Później służył w 15 pułku artylerii. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Zdemobilizowany w 1921 r. w stopniu starszego szeregowca. Pracował jako wartownik cywilny. Mieszkał w Poznaniu przy ul. Św. Wojciech. W 1922 r. we Wrześni zawarł związek małżeński z Marią Nowak, z którą miał dwóch synów: Edwarda (1924) i Dionizego (1926). Zweryfikowany… Dowiedz się więcej: Figiel Leon

Antoni Łabędzki (1891 – 1966) Urodził się 1.01.1891 w Żernikach jako syn Stefana i Michaliny z d. Hurysz. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim w składzie I Kompanii Wrzesińskiej. W 1937 r. starał się o Medal Niepodległości. Był rolnikiem. Mieszkał w Chociczce.

Szczepan Wojtkowiak (1900 – 1993) Urodził się w Małej Górce w dniu 31.08.1900 r. jako syn Jana i Agnieszki z domu Frąckowiak. Brał udział w Powstaniu Wlkp. od 09.01.1919 r. w Kompanii Nekielskiej jako szeregowy i uczestniczył pod dowództwem Zdzisława Beutlera w walkach pod Szubinem, następnie pod Samoklęskami, Turem, Brzóskami i Rynarzewem. Dowódcą 1 Plutonu był sierżant Edmund Moellenbrock. Po zakończeniu Powstania Wlkp. został przydzielony do 11 Kompanii 4 Pułku Strzelców Wlkp. Zwolniony został z wojska w 1922 r. w stopniu starszego strzelca. Po zwolnieniu z wojska rozpoczął pracę jako robotnik rolny na majątku ziemskim w Żernikach pow. Września. Po… Dowiedz się więcej: Wojtkowiak Szczepan

Wincenty Lipiecki (1893 – 1972) Urodził się 10.01.1893 w Miroszce (pow. Gniezno) jako syn Ignacego i Salomei z d. Wolińskiej. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim. Walczył we Wrzesińskiej Kompanii Ciężkich Karabinów Maszynowych. Starał się o Medal Niepodległości. Jego wniosek został odrzucony. Mieszkał wtedy we Wrześni ul. Kościelna 8. Był robotnikiem. W 1919 w Stawie ożenił się z Agnieszką Ritter. Żona zginęła w Oświęcimiu 11.12.1943 r. W 1952 r. we Wrześni zawarł ponownie związek małżeński. Zmarł 6.10.1972 w Słupcy. Spoczywa wraz z żoną Anielą (1909-1987) i synem Jerzym na tamtejszym cmentarzu.

Michał Andrzejewski (1894-1972) Urodził się 30.08.1894 w Gorazdowie jako syn Michała i Marianny z d. Niezgódka. Był mieszkańcem Wrześni. Wstąpił ochotniczo do powstańczego batalionu wrzesińskiego, z którym brał udział w walkach o Szubin. Następnie został przydzielony do kompanii ckm tego batalionu (dowódca Józef Trawiński). Uczestniczył w działaniach bojowych o Rynarzewo, Kołaczkowo, Rudy w grupie Tomaszewskiego – do 20.02.1919 r. Po powstaniu pracował jako dróżnik kolejowy, podobnie jak po 1945. W 1921 r. w Grzybowie zawarł związek małżeński z Katarzyną Borecką. Mieli pięcioro dzieci: Janinę, Floriana, Leona, Edmunda i Stanisława. Zmarł 26 października 1972 i został pochowany na cmentarzu parafialnym we… Dowiedz się więcej: Andrzejewski Michał

Wacław Dłużyński (1896-1982) Urodził się w dniu 11.09.1896 r. w Wiktorowie (pow. Środa) jako syn Stanisława i Teodozji z d. Cyrulewskiej. Do szkoły uczęszczał w Bieganowie. Tam też pracował jako robotnik rolny do 1915 r. W marcu 1915 r. został powołany do armii niemieckiej. W składzie 1. kompanii wrzesińskiej brał udział z bronią w ręku w walkach na froncie północnym podczas drugiej bitwy o Szubin 11.01.1919 r. i związanych z tą bitwą późniejszych działaniach bojowych na linii Noteci. Podczas organizowania oddziałów regularnych został przydzielony do 1 pułku strzel. Wlkp. (55 pp). Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Został zdemobilizowany w 1921… Dowiedz się więcej: Dłużyński Wacław

Wacław Surdyk (1896 – ?) Urodził się 12.09.1896 w Opatówku jako syn Michała i Agnieszki z d. Janas. Po ukończeniu szkoły powszechnej pozostawał do 16-go roku życia u swoich rodziców, Następnie rozpoczął praktykę leśną w Nadleśnictwie Marzelewo w powiecie wrzesińskim. Dnia 11 marca 1916 r. został powołany do 27. pp armii niemieckiej [Infanterie-Regiment Prinz Louis Ferdinand von Preußen (2. Magdeburgisches) Nr. 27 w Halberstadt]. Brał udział w walkach na froncie zachodnim. Po zakończeniu wojny został zwolniony z wojska niemieckiego i powrócił w rodzinne strony. Wstąpił 9.01.1919 r. do Wrzesińskiej Kompanii ckm (dowódca ppor. Nowak Alojzy). Z tą kompanią brał udział… Dowiedz się więcej: Surdyk Wacław