Józef Piotr Lewandowski (1891 – 1970)
Urodził się 29.06.1891 r. we Wrześni jako syn drogisty Jana Nepomucena Lewandowskiego (1862 – 1940), pochodzącego z Radomierza a osiadłego we Wrześni (otworzył „Drogerię pod Murzynem” przy ulicy Sienkiewicza) i Marii Fromholz. Spośród pięciorga ich dzieci dwoje było powstańcami wielkopolskimi: Józef i Zbigniew, który był kupcem. Najstarszy, Józef, studiował w Lipsku medycynę.
Dyplom uzyskał w 1919 r. Dekretem nr 125 Komisariatu NRL z dnia 5.06.1919 r. (TU nr 21) został przyjęty jako kandydat medycyny do Sił Zbrojnych w b. zaborze pruskim i mianowany lekarzem ppor. ze starszeństwem od 1.4.1912 r.
Rozkazem dziennym nr 93 przydzielony został do dyspozycji Inspektora Sanitarnego jako ppor. lekarz z dniem 8.01.1919 r. Wziął udział w bitwie o Szubin w dniu 11.01.1919 r. Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim z bronią w ręku od dnia 28.12.1918 r. do dnia 20.02.1919 r. Dnia 28.02.1918 r współdziałał jako lekarz kompanii wrzesińskiej pod dowództwem ppor. Tadeusza Fenrycha w oswobodzeniu miasta Wrześni. Po zdobyciu Zdziechowej działał jako lekarz odcinka w walkach pod Szubinem, Pinskiem, Grzeczną Panną, Paterkiem, Nakłem, Rynarzewem, Szaradowem, Pszczółczynem pod dowództwem naczelnego lekarza frontu północnego, dr. Ludwika Podkomorskiego.
Po zakończeniu powstania był w służbie czynnej w Wojsku Polskim jako lekarz w szpitalach garnizonowych do 31.10.1923r. We Wrześni był lekarzem szpitala wojskowego (składnicy) znajdującego się w koszarach a obsługującego wówczas 68 pp.
Walka o Szamocin 15.01.1919
Działalność grupy prawej:
Oddział składał się z kompanji Poznańskiej pod dowództwem por. Nogaja, ochotników z Margonina oraz detaszowanych kulomiotów z Gołańczy (3). Por. Nogaj twierdził, że ludzi swych nie jest pewien. Kwaterował oddział w Lipinach, skąd wyrusza za późno, błądzi mimo ochotników margonińskich, którzy okolice znali i dociera przez Koernersfelde – Jeleń do Jaktorowa dopiero na godz 11:00 przed poł. Konstantuje krótko, że krótko przedtem silny oddział npl. niszczył Jaktorowo. Lekarz tegoż oddziału, dr. Lewandowski z Wrześni, który bez błądzenia na oznaczony czas dojechał furmanką do Jaktorowa przed przybyciem oddziału, zastaje tamże gospodarującego npl. i cudem unika zagarnięcia. Oddział po szczęśliwych utarczkach dociera do Waldberg (Borowo młyn) które trzyma silnie okopany npl. Szturmem wzięto młyn.
Po powstaniu zamieszkał jako lekarz ogólny w Lesznie przy ulicy Narutowicza 22. Angażował się w życie społeczne.
W wyniku wyborów, które się odbyły w dniu 6 października 1929 r. w Lesznie, wybrany został do Rady Miejskiej miasta Leszna.
Ożenił się z Seweryną Dudziak.
Lewandowski Józef w odrodzonym Wojsku Polskim działał od grudnia 1944 r do lipca 1945 r. na froncie 2 Armii.
Odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, uchwała Rady Państwa nr: 0/950 z dnia 6.12.1957 r. oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 15.06.1970. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Lesznie.
